درقدیم شناخت تجربی، ملاک تمایز ودرجه بندی سنگ ها بود. و عمده ترین معیار های آن عبارت بودند از : درخشندگی و بازتاب های ظاهری نور همچون تلاء لوء و شفافیت یا کیفیتِ رنگ که از آن در بسیاری از نگین ها به آب دار بودن تعبیر می شد. وهم چنین وزن مخصوص ، درجه ی سختی و نوع تبلور کلوخه های طبیعی .